Wat kan u doen wanneer iemand uw verbintenis uit overeenkomst of contract niet nakomt?

U sluit een overeenkomst met een andere partij. Na verloop van tijd blijkt dat de andere partij het contract niet nakomt… wat kan u doen?

Wanneer u een contract sluit, zijn beide partijen gehouden tot de naleving van dat contract. Weigert één van de partijen het contract na te leven of voert deze het contract niet uit zoals werd afgesproken, dan kan u een aantal maatregelen treffen om een goede uitkomst voor u te bekomen.

Exceptie van niet-nakoming

De exceptie van niet-nakoming, ook wel exceptio non adimpleti contractus genoemd, is een door de wet bepaald recht van partijen in wederkerige overeenkomsten.

In een wederkerige overeenkomst zijn beide partijen ertoe gehouden iets te geven, te doen of niet te doen. Voert één van de partijen zijn deel van de overeenkomst niet uit, dan kan de andere partij de exceptie van niet-nakoming inroepen.

De exceptie van niet nakoming kan gezien worden als een maatregel waarbij de ene contractpartij zijn verbintenis niet uit zal voeren omdat de andere partij dat ook niet heeft gedaan.

Vb. Een klant bestelt een zetel bij een meubelzaak. De klant en de meubelzaak komen overeen dat de zetel geleverd zal worden vanaf het moment dat de klant betaald heeft. Zolang de klant niet betaald, hoeft de meubelzaak de zetel niet te leveren.

Retentierecht

Het retentierecht is een door de wet bepaald recht van partijen in wederkerige overeenkomsten.

Het is een recht van een schuldeiser om een roerend goed van een persoon niet terug te geven zolang de eigenaar van het goed, de schuldenaar, niet heeft betaald voor de prestatie of inspanning.

Vb. Een garagist wordt gevraagd de wagen van een klant te herstellen. De klant brengt de wagen binnen en de garagist gaat meteen over tot de herstelling. Vervolgens weigert de klant de kosten voor de wagen te betalen en wilt deze zijn wagen terug. De garagist kan op basis van het retentierecht weigeren de wagen terug te geven zolang de klant niet heeft betaald voor de herstellingen.

Bemiddeling

Wanneer u en de andere contractpartij niet tot een consensus kunnen komen, is het aangeraden om een bemiddelaar (vb. advocaat) in te schakelen om een oplossing te zoeken voor het probleem.

Procedure voor de rechter

Wanneer u en de tegenpartij niet tot een consensus komen en een bemiddelaar inschakelen niet werkt, kan u een gerechtelijke procedure opstarten om een rechter te laten oordelen over het geschil.

Ingeval van een contract tussen 2 particulieren, zal het vredegerecht bevoegd zijn.

Ingeval van een contract tussen 2 ondernemingen, zal de ondernemingsrechtbank bevoegd zijn.

Ingeval van een contract tussen een onderneming en een particulier zal het geschil voor de ondernemingsrechtbank komen wanneer de particulier de vordering instelt en voor het vredegerecht wanneer de ondernemingsrechtbank de vordering instelt.

Welke maatregelen kan de rechter opleggen?

Na afloop van de procedure kan de rechter maatregelen opleggen aan de partij die de overeenkomst niet (naar behoeven) is nagekomen.

Terugbetaling van de kosten

De rechter kan de persoon die het contract niet nakomt veroordelen tot terugbetaling van de kosten wanneer deze aanwezig waren. De kosten kunnen gaan om een reeds betaald geldbedrag, maar ook de onkosten voor reeds uitgevoerde werkzaamheden/inspanningen/diensten kunnen vergoed worden.

Schadevergoeding

De rechter kan een schadevergoeding uitspreken wegens niet-nakoming van de verbintenis uit overeenkomst.