Alles wat u moet weten over een arrestatie: uw rechten en de procedure

Een arrestatie kan een ingrijpende ervaring zijn, of u nu zelf in deze situatie terechtkomt of iemand kent die ermee te maken krijgt.

Het is daarom belangrijk om te begrijpen wat een arrestatie precies inhoudt, waarom iemand gearresteerd kan worden en welke rechten u heeft in zo'n situatie.

In dit artikel leggen we stap voor stap uit wat een arrestatie is, wat erna gebeurt en hoe u zich het beste kunt gedragen als u gearresteerd wordt.

Wat is een arrestatie?

Een arrestatie, ook wel aanhouding genoemd, is een juridische maatregel waarbij een persoon tijdelijk van zijn vrijheid wordt beroofd door de politie. Dit gebeurt in het kader van een onderzoek naar een misdrijf of ter bescherming van de openbare orde.

In België wordt er onderscheid gemaakt tussen een administratieve aanhouding, die bedoeld is om de openbare orde te handhaven, en een gerechtelijke aanhouding, die plaatsvindt in het kader van een strafrechtelijk onderzoek.

Waarom wordt iemand gearresteerd?

De politie zal niet zomaar overgaan tot een arrestatie. Er moet een geldige reden zijn om iemand van zijn vrijheid te beroven.

Over het algemeen zijn er drie hoofdredenen waarom een arrestatie kan plaatsvinden:

 1.  Voorkomen van een mogelijk misdrijf

De politie kan iemand arresteren als er een vermoeden bestaat dat deze persoon een misdrijf wil of kan plegen.

Voorbeeld: Een persoon met een ernstige geestesziekte die een gevaar vormt voor zichzelf of anderen kan worden aangehouden ter bescherming.

 2.  Onderzoek naar een strafbaar feit

Wanneer iemand verdacht wordt van betrokkenheid bij een misdrijf, kan hij of zij gearresteerd worden om verhoord te worden en om verder onderzoek mogelijk te maken.

Voorbeeld: Iemand die ervan wordt verdacht deel uit te maken van een crimineel netwerk, zoals een drugsbende, kan in het kader van het onderzoek gearresteerd worden.

 3.  Arrestatie op heterdaad

Als iemand op het moment zelf betrapt wordt bij het plegen van een misdrijf, kan hij of zij onmiddellijk gearresteerd worden.

Voorbeeld: Een persoon die tijdens een betoging stenen naar de politie gooit, kan op heterdaad worden gearresteerd.

Wat gebeurt er na een arrestatie?

De procedure na een arrestatie hangt af van de aard van de aanhouding. Bij een administratieve aanhouding mag iemand maximaal 12 uur worden vastgehouden, tenzij de wet een langere termijn voorziet. Na deze periode wordt de persoon vrijgelaten, tenzij verdere juridische stappen nodig zijn.

Bij een gerechtelijke aanhouding kan iemand tot 48 uur vastgehouden worden zonder tussenkomst van een rechter. Binnen deze termijn moet een onderzoeksrechter beslissen of de aanhouding wordt verlengd of dat de persoon wordt vrijgelaten. In sommige gevallen kan een verdachte in voorlopige hechtenis worden geplaatst in afwachting van een proces.

Wat zijn uw rechten tijdens een arrestatie?

Wanneer u wordt gearresteerd, heeft u rechten die strikt nageleefd moeten worden. Dit zijn enkele van uw belangrijkste rechten:

• Het recht om de reden van uw arrestatie te kennen: De politie moet duidelijk aangeven waarom u wordt gearresteerd.
• Het recht op een advocaat: U mag een advocaat contacteren en raadplegen, en u heeft recht op bijstand tijdens verhoren.
• Het zwijgrecht: U bent niet verplicht om een verklaring af te leggen en u mag ervoor kiezen om niets te zeggen.
• Het recht op medische hulp: Als u gezondheidsproblemen heeft, kunt u vragen om medische bijstand.
• Het recht op een tolk: Indien u de taal niet begrijpt, heeft u recht op een tolk.

Wat te doen als u gearresteerd wordt?

Als u gearresteerd wordt, is het belangrijk om kalm te blijven en uw rechten te kennen. Weigeren om mee te werken of agressief gedrag kan negatieve gevolgen hebben en mogelijk tegen u gebruikt worden.

Vraag zo snel mogelijk om juridische bijstand en geef geen verklaringen zonder overleg met uw advocaat.