Strafvermindering in ruil voor een bekentenis: procedure voorafgaande erkenning van schuld

De procedure voorafgaande erkenning van schuld is een procedure waarbij verdachten of beklaagden van strafbare feiten de mogelijkheid krijgen om hun schuld te erkennen alvorens een feitenrechter heeft geoordeeld over hun schuld of onschuld.

In ruil voor deze bekentenis komen de beklaagden in aanmerking voor een vermindering van hun strafmaat. Met andere woorden, ze kunnen een lagere straf krijgen door de feiten te bekennen en te erkennen dat ze schuldig zijn. 

Het is van groot belang om te benadrukken dat deze vermindering van strafmaat niet van toepassing is op alle misdrijven. De procedure voorafgaande erkenning van schuld geldt voor bepaalde gevallen en is afhankelijk van de specifieke omstandigheden en wettelijke bepalingen. Het biedt verdachten een keuze, maar het is niet verplicht en kan selectief worden toegepast in overeenstemming met de wet.

Hoe verloopt de procedure voorafgaande erkenning van schuld? 

De procedure voorafgaande erkenning van schuld verloopt als volgt:

1) Voorstel van de procureur des Konings:

De verdachte of beklaagde krijgt het voorstel om de ten laste gelegde feiten te bekennen in ruil voor een lagere, vastliggende straf.

2) Advocaat bijstand:

Indien de verdachte of beklaagde het voorstel wil overwegen, is het verplicht om bijgestaan te worden door een advocaat. De advocaat analyseert het dossier en de aanklachten tegen de verdachte of beklaagde. Daarnaast informeert de advocaat de verdachte of beklaagde over zijn rechten, de mogelijke gevolgen van het erkennen van schuld, en het verdere verloop van de procedure. De verdachte of beklaagde kan te allen tijde vertrouwelijk overleg hebben met zijn advocaat, zonder de aanwezigheid van de procureur des Konings.

3) Bedenktijd:

De verdachte of beklaagde heeft een bedenktijd van maximaal 10 dagen om te beslissen of hij de tenlastegelegde feiten erkent en de voorgestelde straffen aanvaardt.

4) Overeenkomst:

Indien de verdachte of beklaagde besluit de overeenkomst te aanvaarden, worden de verklaringen waarmee de schuld wordt erkend en de voorgestelde straffen vastgelegd in een overeenkomst. Deze overeenkomst wordt ondertekend door de verdachte of beklaagde, zijn advocaat, en de procureur des Konings.

Zitting van de rechtbank

Indien de zaak nog niet voor een rechter ten gronde is vastgesteld, bepaalt de overeenkomst de plaats, dag en uur van de zitting van de rechtbank waarop de verdachte of beklaagde dient te verschijnen. Een kopie van de overeenkomst geldt als dagvaarding.

Wanneer de zaak al is vastgesteld voor de rechter ten gronde, wordt de overeenkomst ter bekrachtiging voorgelegd tijdens de zitting.

Toetsing door de rechtbank

De rechtbank heeft de verantwoordelijkheid om de overeenkomst te toetsen op meerdere aspecten, waaronder:

• Of alle voorwaarden zijn voldaan.
• Of de overeenkomst op een vrije en weloverwogen manier is gesloten.
• Of de overeenkomst overeenstemt met de werkelijkheid van de feiten en hun correcte juridische kwalificatie.
• Of de voorgestelde straffen proportioneel zijn aan de ernst van de feiten, de persoonlijkheid van de beklaagde, en de bereidheid tot vergoeding van eventuele schade.

Beslissing van de rechtbank

De rechtbank doet uitspraak over het verzoek tot bekrachtiging tijdens de zitting of binnen een maand na de eerste zitting, tenzij uitstel nodig is om de belangen van de burgerlijke partij te beschermen of om de beklaagde in staat te stellen de schade te herstellen.

Indien de rechtbank de overeenkomst bekrachtigt, worden de voorgestelde straffen uitgesproken bij erkenning van schuld door de beklaagde. Op strafgebied staat geen rechtsmiddel open, wat betekent dat de veroordeelde verdachte geen beroep kan aantekenen tegen de beslissing van de feitenrechter.

Indien de rechter niet akkoord gaat met de overeenkomst, wordt het dossier terug ter beschikking gesteld van de procureur des Konings en wordt de zaak toegewezen aan een anders samengestelde kamer.

Zolang de overeenkomst niet is bekrachtigd bij een vonnis of arrest dat in kracht van gewijsde is gegaan, kunnen de stukken die zijn opgesteld tijdens het overleg in het kader van de procedure, inclusief de overeenkomst zelf, niet worden gebruikt in andere strafrechtelijke, burgerrechtelijke, administratieve, arbitrale, of andere procedures. Deze documenten zijn eveneens niet toelaatbaar als bewijs, zelfs niet als buitengerechtelijke bekentenis.