Parentale ontvoering: een onderschatte realiteit met grote gevolgen

Het idee dat een ouder zonder toestemming van de andere ouder hun kind naar het buitenland ontvoert, lijkt voor velen ondenkbaar. Toch komt parentale ontvoering vaker voor dan u denkt, vooral bij echtscheidingen of voogdijconflicten.

Wat begint als een ruzie kan uitmonden in een situatie waarin een kind onterecht wordt meegenomen, met grote gevolgen voor zowel het kind als de ouder die achterblijft.

Wat is parentale ontvoering?

Parentale ontvoering gebeurt wanneer een ouder een kind meeneemt of achterhoudt zonder de toestemming van de andere ouder en in strijd met een (gerechtelijke) beslissing. Dit kan binnen België plaatsvinden, maar ook internationaal, waarbij het kind naar een ander land wordt gebracht zonder de nodige toestemming of medeweten van de andere ouder.

Belgische wetgeving: wat zegt de wet?

Parentale ontvoering is in België strafbaar onder artikel 431 en 432 van het Strafwetboek.

Deze artikelen maken het strafbaar om een kind te onttrekken of te proberen te onttrekken aan de zorg van de personen aan wie het door de bevoegde autoriteit is toevertrouwd. Dit geldt ook wanneer een ouder weigert het kind over te dragen aan degene die wettelijk het recht heeft om het op te eisen, of wanneer het kind, zelfs met diens instemming, wordt ontvoerd of weggevoerd.

Wat zijn de sancties?

De straffen voor parentale ontvoering in België variëren afhankelijk van de omstandigheden. De wet voorziet in een gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar, evenals een geldboete van € 26 tot € 1.000 (te vermenigvuldigen met de opdeciemen).

De zwaarte van de straf kan afhangen van factoren zoals de duur van de ontvoering en of het kind naar het buitenland is gebracht.

Wat kunt u doen bij parentale ontvoering?

Wanneer u vermoedt dat uw kind zonder uw toestemming is meegenomen, is het van cruciaal belang om snel te handelen. De eerste stap is om onmiddellijk contact op te nemen met de lokale politie. Zij kunnen een opsporingsonderzoek starten en, indien nodig, een internationaal opsporingsbevel uitvaardigen. 

Daarnaast is het belangrijk om zo snel mogelijk de familierechtbank in te schakelen. U kunt een verzoek indienen voor dringende maatregelen, zoals een bevel tot de onmiddellijke terugkeer van uw kind. Dit biedt juridische basis voor verdere stappen.

Als uw kind naar het buitenland is meegenomen, moet u contact opnemen met de Belgische centrale autoriteit, die belast is met de uitvoering van internationale verdragen zoals het Verdrag van Den Haag. 

Gezien de complexiteit van parentale ontvoering, vooral wanneer internationale grenzen in het spel zijn, is het sterk aanbevolen om een advocaat gespecialiseerd in familierecht in te schakelen.

Hoe voorkomt u parentale ontvoering?

Hoewel het niet altijd te voorspellen is, kunt u met goede communicatie en duidelijke gerechtelijke afspraken het risico op parentale ontvoering verkleinen. Zorg ervoor dat er gedetailleerde afspraken zijn vastgelegd in een vonnis van de familierechtbank over voogdij, verblijfsregeling en omgangsrecht.

Wees ook alert op mogelijke tekenen dat de andere ouder plannen heeft om met het kind naar het buitenland te vertrekken, zoals plotselinge reisplannen of verhuizingen.