is het strafbaar om als minderjarige alcohol te drinken?

U bent de ouder van een 15-jarige die staat te popelen om naar een feestje te gaan. U hebt misschien al gehoord over de gevaren van alcohol op jonge leeftijd, en het idee dat uw tiener op dat feestje wellicht een glas bier of wijn drinkt, baart u zorgen.

Wat zijn eigenlijk de regels rond alcoholgebruik voor minderjarigen in België? Mag uw zoon of dochter daar wel drinken? En wie draagt de verantwoordelijkheid als dat gebeurt?

De regels rond alcoholgebruik in België

De Belgische wetgeving is duidelijk over de verkoop en het schenken van alcoholische dranken aan minderjarigen.

Er zijn strikte regels die rekening houden met de leeftijd van de consument en het soort alcoholische drank:

• Personen jonger dan 16 jaar: Voor jongeren onder de 16 jaar is het verboden om alcoholische dranken te verkopen, schenken of aan te bieden. Dit geldt voor alle dranken met een alcoholpercentage hoger dan 0,5%.
• Personen tussen 16 en 18 jaar: Voor jongeren in deze leeftijdscategorie is de verkoop en het schenken van alcohol toegestaan voor dranken met een alcoholpercentage tot 22% (zoals bier en wijn) of gedistilleerde dranken met een alcoholvolume onder de 1,2%. Deze jongeren mogen dus lichte alcoholische dranken consumeren, maar geen sterke drank.
• Personen ouder dan 18 jaar: Volwassenen van 18 jaar en ouder mogen alle soorten alcoholische dranken kopen en drinken.

Niet strafbaar om te drinken, maar wel om te verkopen of te schenken

Een opvallend aspect van de wetgeving is dat jongeren zelf in principe niet strafbaar zijn als ze alcohol drinken onder de toegestane leeftijd. Dit betekent dat als een 15-jarige bier drinkt, hij of zij de wet niet overtreedt.

Het is echter verboden voor iemand om alcohol aan deze jongere te verkopen of schenken. De verantwoordelijkheid en mogelijke straf liggen dus bij u als verkoper of schenker, en niet bij de jongere die de alcohol consumeert.

Omdat het voor een minderjarige niet is toegestaan om alcohol te kopen of te krijgen van een verkoper of schenker, komt het er feitelijk op neer dat het voor een jongere toch verboden is om te drinken.

Hoe kunt u de leeftijd controleren?

Als verkoper of schenker van alcoholische dranken bent u verantwoordelijk voor het controleren of de koper de toegestane leeftijd heeft bereikt. Als u twijfelt over de leeftijd van de koper, is het aan te raden om een leeftijdsbewijs te vragen aan iedereen die jonger lijkt dan 25 jaar.

Wanneer de leeftijd van de koper onduidelijk is, is het verstandig om geen alcohol te verkopen. De verantwoordelijkheid voor het naleven van de wet ligt namelijk altijd bij u als verkoper.

U mag als verkoper of schenker om een bewijs van leeftijd vragen, zoals een studentenkaart of een ander officieel document dat de leeftijd kan aantonen. Hoewel een identiteitskaart vaak wordt gebruikt om de leeftijd te controleren, is het belangrijk te weten dat u formeel niet de bevoegdheid heeft om specifiek om een identiteitskaart te vragen; alleen de politie mag dat doen.

Als de klant of gast echter vrijwillig zijn of haar identiteitskaart toont, kunt u deze uiteraard gebruiken om de leeftijd te controleren.

Naleving en controle door de overheid

De naleving van de wetgeving rond alcoholverkoop aan jongeren wordt gecontroleerd door de Controledienst Tabak en Alcohol van de FOD Volksgezondheid. Deze dienst voert controles uit op diverse locaties, zoals cafés, buurtwinkels, supermarkten, nachtwinkels, festivals en fuiven.

Wanneer een overtreding wordt vastgesteld, stelt de controleur een proces-verbaal (pv) op. Op basis van dit pv legt de juridische dienst van de FOD een administratieve boete op, die kan variëren van 156,00 tot 6 000,00 euro, afhankelijk van de ernst van de overtreding.

Indien deze boete niet wordt betaald, kan het dossier aan het parket worden overgemaakt, wat kan leiden tot een rechtszaak. In dat geval kan de verkoper te maken krijgen met zwaardere straffen, zoals een gevangenisstraf of een aanzienlijke geldboete.

Ook de politie heeft de bevoegdheid om het verbod op de verkoop van alcohol aan jongeren te handhaven.