Sancties en maatregelen tegen zwerfvuil en sluikstorten in Vlaanderen

Zwerfvuil in de openbare ruimte is niet alleen een doorn in het oog, maar brengt ook aanzienlijke kosten met zich mee. Jaarlijks kampt Vlaanderen met duizenden tonnen zwerfvuil, wat de gemeenschap miljoenen euro’s kost.

Ondanks inspanningen van de overheid blijft het een hardnekkig probleem.

Overheidsmaatregelen en handhaving

De Vlaamse overheid zet zich actief in om zwerfvuil en sluikstorten te verminderen door diverse maatregelen te nemen.

Dit doen de lokale overheden onder meer door aantrekkelijke buurten te voorzien van voldoende vuilnisbakken en regelmatige schoonmaakrondes uit te voeren om zwerfvuil en sluikstort op te ruimen. 

De uitdaging van handhaving

Het is vaak moeilijk om de daders van zwerfvuil en sluikstorten te identificeren.

Bij zwerfvuil, kleine stukjes afval die op straat of in de natuur worden achtergelaten zoals sigarettenpeuken of blikjes, is de overtreder alleen te identificeren als hij op heterdaad betrapt wordt. Dit afval bevat namelijk weinig tot geen identificeerbaar materiaal.

Bij sluikstorten, grote hoeveelheden afval die illegaal en bewust worden gedumpt, van huisvuilzakken tot grofvuil, kan de overtreder geïdentificeerd worden wanneer deze op heterdaad betreft wordt of door middel van een doorzoeking van het afval door de milieudienst of politie op aanwijzingen zoals naam- en adresgegevens op verpakkingen.

Sancties voor zwerfvuil en sluikstorten

GAS-boete en Retributie

Voor kleine hoeveelheden niet-gevaarlijk afval kunnen Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS-boetes) worden opgelegd tot maximaal 500 euro.

Daarnaast kan ook een retributie voor de opruimingskosten op de overtreder verhaald worden. Deze retributie wordt berekend op basis van de afstand die moet worden afgelegd om het afval op te halen, de hoeveelheid en aard van het afval, en het ingezette materieel en personeel.

Proces-verbaal en gerechtelijke vervolging

Bij grootschalig sluikstorten stelt de politie een proces-verbaal op dat naar het parket wordt gestuurd.

Het parket voert vervolgens een onderzoek en kan de overtreder gerechtelijk vervolgen. Dit kan resulteren in een veroordeling met celstraf en hoge geldboetes.