De politierechtbank

Wanneer u als weggebruiker geconfronteerd wordt met een ernstige verkeersovertreding of betrokken raakt bij een verkeersongeval, is de politierechtbank vaak het eerste aanspreekpunt. 

In dit artikel ontdekt u hoe de politierechtbank werkt, welke zaken er behandeld worden, wat u kunt verwachten tijdens een zitting, en welke rechten u als beklaagde hebt.

Wat is de politierechtbank?

De politierechtbank is een gespecialiseerde rechtbank die zich uitsluitend bezighoudt met verkeerszaken. Ze behandelt niet alleen verkeersovertredingen, maar ook verkeersmisdrijven zoals rijden onder invloed, overdreven snelheid, het veroorzaken van een ongeval met lichamelijke schade, en zelfs vluchtmisdrijf.

Elke Belgische provincie beschikt over meerdere afdelingen van de politierechtbank, telkens verbonden aan het gerechtelijk arrondissement.

De politierechters zijn gespecialiseerd in verkeersrecht en hebben de taak om niet alleen straffen op te leggen, maar ook te sensibiliseren over verkeersveiligheid.

Bevoegdheden van de politierechtbank

De politierechtbank heeft exclusieve bevoegdheid over verkeersovertredingen en -misdrijven. Dat betekent dat geen enkele andere rechtbank in eerste aanleg zich hierover mag uitspreken.

De bevoegdheden van de politierechtbank zijn onder meer:

• Behandelen van verkeersovertredingen, gaande van lichte inbreuken (zoals het niet dragen van een gordel) tot zware (zoals dronken rijden).

• Beslissingen nemen over verkeersongelukken, met of zonder lichamelijke schade.

• Burgerlijke aansprakelijkheid vaststellen (wie is in fout en moet schade vergoeden?).

• Beslissingen over schadevergoeding voor slachtoffers.

Structuur en werking van de politierechtbank

Een zitting in de politierechtbank verloopt volgens duidelijke regels:

Als u een zware verkeersovertreding heeft begaan, ontvangt u een dagvaarding. Dit is een officieel document, overhandigd door een gerechtsdeurwaarder, waarin staat op welke datum en waar u moet verschijnen.

Tijdens de zitting hoort de rechter uw kant van het verhaal. U mag zich verdedigen, documenten voorleggen, of getuigen oproepen. U kan dit zelf doen of zich laten bijstaan door een advocaat. U hoeft dus niet per se een advocaat te nemen, maar het is vaak sterk aan te raden.

Soms spreekt de rechter onmiddellijk vonnis uit. In andere gevallen houdt hij de zaak in beraad en wordt het vonnis op een latere datum per post of elektronisch naar u verzonden.

Bent u het niet eens met het vonnis? Dan kan u hoger beroep aantekenen tegen het vonnis van de politierechtbank. Indien u beroep aantekent, zal de zaak daaropvolgend behandeld worden door de correctionele rechtbank. 

Wist u dat u in veel gevallen vrij bent om zelf een advocaat te kiezen die u vertrouwt? En nog beter: in de meeste autoverzekeringen zit een rechtsbijstandsverzekering inbegrepen.

Deze rechtsbijstand zorgt ervoor dat de kosten van uw advocaat volledig of gedeeltelijk worden terugbetaald.