Liegen op uw cv: wat zijn de juridische en professionele risico's?

U werkt aan uw cv voor een belangrijke sollicitatie. Het lijkt verleidelijk om dat ene gat in uw werkervaring wat te verdoezelen of een vaardigheid iets op te poetsen. “Wie merkt het?” denkt u. Maar hoe onschuldig is dat echt? En kan het juridische of professionele gevolgen hebben?

Maar hoe onschuldig lijkt liegen op een cv echt? En belangrijker: kan het u in juridische en professionele problemen brengen?

Is liegen op uw curriculum vitae strafbaar?

In strikte zin is het in België niet meteen strafbaar om onwaarheden te vermelden op uw cv.

Kleine overdrijvingen zoals “ervaren in projectmanagement” terwijl u enkel enkele basisprojecten hebt begeleid, vallen meestal niet onder strafrechtelijke bepalingen. Dit soort aanpassingen kunnen ethisch dubieus zijn, maar leiden zelden tot juridische gevolgen.

Toch verandert de situatie drastisch wanneer leugens structureel worden of bewust bedoeld zijn om een werkgever te misleiden.

Wanneer wordt liegen op een curriculum vitae strafbaar?

Liegen op uw cv kan strafrechtelijk vervolgd worden wanneer het overgaat in oplichting of bedrog.

Volgens artikel 496 van het Strafwetboek kan oplichting worden gedefinieerd als:

Hij die, met bedrieglijk opzet, beoogt een onrechtmatig economisch voordeel voor zichzelf of voor een ander te verwerven, […] misbruik maakt van vertrouwen of lichtgelovigheid.

Met andere woorden, als u opzettelijk uw werkgever misleidt om een voordeel (zoals een baan of salaris) te behalen, kunt u zich schuldig maken aan strafbare feiten.

Vooral het vervalsen van diploma’s, certificaten of andere officiële documenten is een ernstig misdrijf. Dit valt onder valsheid in geschrifte en wordt in artikel 193 van het Strafwetboek specifiek genoemd. 

Overtreders kunnen gesanctioneerd worden met een gevangenisstraf of een geldboete.

Een kanttekening! In de praktijk wordt liegen op een cv zelden juridisch als bedrog vervolgd, tenzij het gaat om ernstige gevallen zoals vervalsing van diploma’s of officiële documenten.

Liegen op een curriculum vitae en ontslag: wat zijn de gevolgen?

Stel dat uw werkgever uw prestaties waardeert en uw leugens nooit ontdekt, dan is de kans groot dat er geen directe gevolgen zijn.

Toch blijft het risico bestaan dat uw leugens later aan het licht komen. Bijvoorbeeld als uw cv in een juridische of interne procedure wordt onderzocht. In dat geval kan zelfs een oude leugen alsnog tot uw ontslag leiden.

Ontslag om dringende redenen

Wanneer de werkgever ontdekt dat u gelogen hebt op uw cv en die leugen doorslaggevend was voor uw aanwerving, kan hij of zij zelfs een ontslag om dringende redenen overwegen. Dit betekent dat u per direct ontslagen kunt worden zonder recht op een opzegvergoeding of opzegperiode.

Om dit te rechtvaardigen, moet de werkgever echter bewijzen dat er effectief gelogen is en dat de leugen een beslissende invloed heeft gehad op de arbeidsrelatie. Bijvoorbeeld, als u beweerde een diploma te hebben dat essentieel is voor de functie, terwijl dat niet waar is.

Daarnaast kan een arbeidscontract dat is ontstaan op basis van bedrog in principe zelfs als nietig worden beschouwd.