Moet u voor een schenking steeds naar de notaris?

In welke gevallen is de tussenkomst van een notaris verplicht?

• Een handgift (vb. een juweel): er is geen verplichte tussenkomst van een notaris.
• Een overschrijving (vb. geld): er is geen verplichte tussenkomst van een notaris.
• Een onroerend goed (vb. een woning): de tussenkomst van een notaris is altijd verplicht.

Alleen in het geval van een schenking van een onroerend goed is het verplicht om een notaris in te schakelen. Voor andere schenkingen (bijvoorbeeld door middel van een handgift of een overschrijving) is het niet verplicht om een notaris te betrekken bij de schenking. U heeft echter altijd de mogelijkheid om uw schenking toch door de notaris te laten opmaken.

Wat zal de notaris voor u doen?

Wanneer u een notaris contacteert in verband met een schenking, zal deze een notariële schenkingsakte opstellen waarin alle informatie over de schenking wordt opgenomen. De notaris nodigt de schenker en de begiftigde uit om de schenkingsakte te ondertekenen.

De schenkingsakte die door de notaris wordt opgemaakt, is een authentieke akte. Dit betekent dat de schenking een afdwingbaar karakter krijgt, waardoor de schenking later niet betwist kan worden.

Na het opstellen van de akte zal de notaris de schenkingsakte laten registreren bij het bevoegde kantoor rechtszekerheid. 

Dit heeft tot gevolg dat de persoon die de schenking ontvangt (de begiftigde), schenkbelasting moet betalen aan de Vlaamse Belastingdienst. Deze belasting ligt tussen de 3 en 7 procent voor de schenking van roerende goederen en tussen de 3 en 40 procent voor de schenking van onroerende goederen, afhankelijk van de waarde van het goed en de band die de begiftigde heeft met de schenker.

Wat als u geen notaris inschakelt?

Wanneer u, ingeval van een handgift of een overschrijving, kiest om geen notaris in te schakelen, heeft u twee opties:

• U laat de schenking niet registreren;
• U registreert de schenking zelf.

Wanneer u de schenking niet laat registreren, moet u ook geen schenkbelasting betalen. Dit betekent wel dat u als begiftigde niet beschermd bent wanneer de schenker binnen een periode van drie jaar na de schenking komt te overlijden. Overlijdt de schenker binnen een periode van drie jaar, dan wordt de schenking opgenomen in de nalatenschap van de overledene en zal de begiftigde successierechten (erfbelasting) betalen op de ontvangen schenking. De successierechten liggen hoger dan de schenkbelasting, waardoor de begiftigde meer zal moeten betalen.

U kan, als begiftigde, een schenking eigenhandig laten registreren. U verzamelt voldoende elementen waaruit blijkt dat de schenking effectief heeft plaatsgevonden (een overschrijvingsbewijs, een aankoopticket, een brief, …) of een akte die u zelf heeft opgesteld met de schenker en maakt deze over aan het bevoegde kantoor Rechtszekerheid. Deze instantie zal de schenking registeren. U betaalt schenkbelasting aan het kantoor rechtszekerheid waardoor u geen successierechten moet betalen wanneer de schenker binnen de drie jaar na de schenking komt te overlijden.