Komen veroordelingen van minderjarigen op hun strafblad?

Fouten maken is een natuurlijk onderdeel van opgroeien.

Een moment van impulsiviteit, de invloed van groepsdruk of een verkeerde inschatting kan ertoe leiden dat een jongere voor de jeugdrechtbank moet verschijnen.

Maar wat betekent zo’n misstap voor de toekomst? Wordt dit geregistreerd op uw strafblad en kan het invloed hebben op belangrijke zaken zoals sollicitaties of visumaanvragen? 

Wat is het Centraal Strafregister?

Het Centraal Strafregister is een officiële databank, beheerd door de Federale Overheidsdienst Justitie, waarin alle strafrechtelijke beslissingen worden opgeslagen. In de volksmond wordt dit register vaak het "strafblad" genoemd.

Waarom is dit register belangrijk?

Het Centraal Strafregister speelt een belangrijke rol in verschillende situaties.

• Sollicitaties bij overheidsdiensten: Controle van het strafregister kan vereist zijn om de betrouwbaarheid van sollicitanten te beoordelen, bijvoorbeeld bij de politie of het leger.
• Gerechtelijke procedures: Rechters raadplegen het register om het risico op recidive in te schatten bij nieuwe strafzaken.
• Internationale reizen: Sommige landen vragen bij visumaanvragen om een uittreksel uit het strafregister voor veiligheidscontroles.

Het is belangrijk om te weten dat niet elk strafbaar feit zichtbaar is op elk type uittreksel.

Verschijnen voor de jeugdrechter

Wanneer een minderjarige een strafbaar feit pleegt, kan deze worden opgeroepen voor de jeugdrechtbank. In tegenstelling tot de strafrechtbank voor volwassenen, richt de jeugdrechtbank zich op bescherming, begeleiding en heropvoeding in plaats van bestraffing.

De jeugdrechter kan diverse maatregelen opleggen, zoals:

• Begeleiding door een jeugdhulpverlener;
• Plaatsing in een gesloten of open instelling;
• Opleg van gemeenschapsdienst.

Deze maatregelen zijn niet gelijk aan strafrechtelijke veroordelingen bij volwassenen. Ze zijn bedoeld om jongeren te helpen hun gedrag te verbeteren en nieuwe misstappen te voorkomen. 

Wordt een jeugdmisdrijf opgenomen in het strafregister?

Ja, maatregelen opgelegd door de jeugdrechtbank worden geregistreerd in het Centraal Strafregister.

Dit betekent echter niet dat deze informatie vrij toegankelijk is:

• Niet zichtbaar voor particulieren: Werkgevers, verhuurders of andere privépersonen kunnen deze informatie niet inzien.
• Niet zichtbaar op standaard uittreksels: Bij het aanvragen van een getuigschrift van goed zedelijk gedrag verschijnt een jeugddelict doorgaans niet op het uittreksel.

Wie heeft wel toegang?

• Gerechtelijke en administratieve autoriteiten;
• Notarissen en gerechtsdeurwaarders, indien noodzakelijk voor de uitoefening van hun functie.

Deze informatie wordt voornamelijk gebruikt door overheidsinstanties, bijvoorbeeld bij sollicitaties voor functies waarbij integriteit essentieel is.

Kan de registratie van een jeugdmisdrijf worden verwijderd?

Ja, er zijn twee mogelijkheden om een registratie uit het Centraal Strafregister te laten verwijderen:

 1.  Schrapping op verzoek

Na vijf jaar, gerekend vanaf het einde van de opgelegde maatregel, kunt u een verzoek tot schrapping indienen bij de jeugdrechtbank. De rechtbank zal uw aanvraag beoordelen op basis van:

• Uw gedrag sinds de maatregel;
• Uw maatschappelijke integratie;
• Eventuele aanbevelingen van instanties of personen.

Deze procedure biedt u de mogelijkheid om te bewijzen dat u verantwoordelijkheid heeft genomen en positieve stappen heeft gezet sinds het incident.

 2.  Automatische schrapping

Indien u geen verzoek indient, wordt de registratie automatisch verwijderd wanneer u de leeftijd van 28 jaar bereikt. Dit gebeurt zonder dat u hiervoor actie hoeft te ondernemen. Deze automatische schrapping is bedoeld om te voorkomen dat fouten uit de jeugd uw volwassen leven blijven beïnvloeden.

Let op!

In de meeste gevallen worden minderjarigen die een strafbaar feit plegen, behandeld volgens het jeugdbeschermingsrecht. Dit systeem is gericht op begeleiding en opvoeding in plaats van bestraffing.

Echter, in uitzonderlijke situaties kunnen hierop afwijkingen zijn:

• Uit handen geven: Als u als minderjarige een zeer ernstige overtreding heeft begaan, en u bent bijna meerderjarig, kan de jeugdrechter beslissen om u uit handen te geven. Dit betekent dat uw zaak niet langer door de jeugdrechtbank wordt behandeld, maar door de strafrechtbank.
• Verkeersovertredingen: Als u een verkeersovertreding begaat, kan het zijn dat u moet verschijnen voor de politierechtbank, ook als u nog minderjarig bent.

In beide gevallen geldt dat de gewone strafrechtelijke regels van toepassing zijn, in plaats van de specifieke regels die normaal gelden voor minderjarigen. Dit betekent dat ook de algemene regels voor de opname van veroordelingen in het Centraal Strafregister van toepassing zijn, wat kan leiden tot een strafblad met mogelijke gevolgen voor uw toekomst.