Kan een persoon gedwongen worden opgenomen in de psychiatrie?

Personen die met urgente psychiatrische behoeften te maken hebben, kunnen gedwongen worden opgenomen in een psychiatrische instelling, ook collocatie geheten.

Wat is collocatie?

Collocatie, of gedwongen opname, is een juridische maatregel die wordt genomen wanneer een persoon lijdt aan een ernstige geestesziekte, waarbij de gezondheid en veiligheid van zowel henzelf als anderen in gevaar worden gebracht. Tijdens de collocatie wordt de betrokkene voor een periode van maximaal 40 dagen opgenomen in een psychiatrische instelling.

 Het is belangrijk te benadrukken dat collocatie geen straf is, maar eerder een beschermende maatregel.

De opname kan verlopen via een gewone procedure of via een spoedprocedure

Bij de gewone procedure wordt een verzoekschrift ingediend bij de vrederechter, vergezeld van een medisch verslag dat niet ouder mag zijn dan 15 dagen. Het verslag moet opgesteld zijn door een (huis)arts of psychiater die niet verbonden is aan het ziekenhuis waar de persoon momenteel wordt opgenomen. De vrederechter beslist binnen 10 dagen na een bezoek aan de betrokkene.

In geval van dringende hulp kan de procureur des Konings beslissen over opname in een psychiatrische dienst in het kader van een spoedprocedure. Dit is een snellere procedure die wordt toegepast wanneer onmiddellijke interventie noodzakelijk is.

Voorwaarden voor collocatie

Voorafgaand aan de opname moet aan drie cruciale voorwaarden worden voldaan:

• De betrokkene lijdt aan een geestesziekte.
• De betrokkene vormt een gevaar voor de gezondheid en veiligheid van zichzelf en/of anderen.
• Er is geen andere geschikte manier om de betrokkene te helpen.

Verloop van collocatie

Gedurende de 40 dagen van collocatie wordt de patiënt intensief begeleid en gemonitord om de psychische toestand onder controle te houden. Behandelingen kunnen variëren van medicatie tot coaching en gesprekstherapie.

Binnen deze termijn wordt regelmatig verslag uitgebracht aan de vrederechter of procureur des Konings. Op basis van hun bevindingen wordt besloten of de opname moet worden verlengd of beëindigd.

• Als blijkt dat de patiënt geen geestesziekte heeft of duidelijk hersteld is, kan deze de instelling verlaten.
• Indien de patiënt nog steeds lijdt aan een geestesziekte, kan de periode van 40 dagen worden verlengd op aanvraag van de behandelende arts.