Stilzwijgende daden van aanvaarding van een nalatenschap

Wie erfgenaam is bij het openvallen van een nalatenschap, heeft de keuze om een nalatenschap te aanvaarden, te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of te verwerpen. 

Soms kunnen personen echter aanvaarden, zonder expliciet te aanvaarden, door zich, bijvoorbeeld, goederen van de overleden persoon toe te eigenen of deze te vervreemden. Dit worden ook wel stilzwijgende daden van aanvaarding geheten. 

Stilzwijgende aanvaarding vindt plaats wanneer een erfgenaam handelingen verricht die impliceren dat hij de nalatenschap aanvaardt.

Dit zijn daden die alleen een erfgenaam mag verrichten, zoals het zich toe-eigenen van spullen uit de woning, het verkopen van bezittingen, of het opnemen van gelden van de rekeningen.

Artikel 4.41, § 3 van het Burgerlijk Wetboek stelt:

Zij (aanvaarding) geschiedt stilzwijgend, wanneer de erfgerechtigde een daad verricht die noodzakelijk zijn bedoeling om te aanvaarden insluit en die hij slechts in zijn hoedanigheid van erfgenaam bevoegd zou zijn te verrichten.

Uitzonderingen op stilzwijgende aanvaarding

Niet alle handelingen leiden tot aanvaarding. Sommige daden, zoals bewaring of voorlopig beheer, worden niet gezien als stilzwijgende aanvaarding, tenzij de erfgenaam zich als zodanig heeft gepresenteerd.

Specifieke uitzonderingen zijn opgenomen in artikel 4.41, § 4 van het Burgerlijk Wetboek:

Daden die alleen dienen tot bewaring, toezicht of voorlopig beheer, zijn geen daden van aanvaarding van de nalatenschap, indien daarbij de titel of de hoedanigheid van erfgenaam niet is aangenomen.

Bijzondere omstandigheden

In situaties waarin de nalatenschap zaken bevat die kunnen bederven of hoge kosten voor bewaring met zich meebrengen, kan de erfgenaam toestemming vragen aan de rechter om deze zaken te verkopen zonder dat dit wordt gezien als aanvaarding van de nalatenschap.

Artikel 4.41, § 4 van het Burgerlijk Wetboek:

Indien echter in de nalatenschap zaken aanwezig zijn die kunnen bederven, of waarvan de bewaring grote kosten vergt, kan de erfgerechtigde zonder dat men daaruit een aanvaarding van zijn zijde mag afleiden, zich door de rechter doen machtigen om die zaken te verkopen.

Herroepen van stilzwijgende aanvaarding

Een meerderjarige kan een stilzwijgende aanvaarding slechts herroepen als deze het gevolg was van bedrog. Herroeping is niet mogelijk op basis van benadeling, tenzij door de ontdekking van een onbekend testament de nalatenschap meer dan de helft verminderd of vernietigd wordt.

Artikel 4.43 van het Burgerlijk Wetboek:

Een meerderjarige kan tegen de door hem uitdrukkelijk of stilzwijgend gedane aanvaarding van een nalatenschap slechts opkomen ingeval die aanvaarding het gevolg mocht zijn geweest van een jegens hem gepleegd bedrog.
Hij kan er nooit tegen opkomen onder voorwendsel van benadeling, tenzij de nalatenschap mocht zijn teniet gedaan of met meer dan de helft verminderd, door de ontdekking van een testament dat op het ogenblik van de aanvaarding onbekend was.