Is het bezit van kleine hoeveelheden cannabis echt legaal in België?

Er wordt veel gespeculeerd over de (il)legaliteit van het bezit van cannabis en andere drugs. Volgens velen is het legaal om minder dan 3 gram cannabis op zak te hebben voor eigen gebruik en kan men dus niet gestraft worden

Maar is dit echt zo, of is de werkelijkheid toch lichtjes anders?

Cannabis: een (illegale) grijze zone

De invoer, productie, bezit, gebruik en verkoop van zowel cannabis als andere illegale drugs is strikt verboden in België.

Sinds de nieuwe Drugswet van 2003 is het bezit van cannabis wel gedecriminaliseerd, wat betekent dat de strafrechtelijke consequenties tot in bepaalde mate werden weggenomen. Dit betekent niet dat er geen strafrechtelijke gevolgen zijn voor personen die een beperkte hoeveelheid cannabis op zak hebben, maar wel dat het bezit van cannabis voor eigen gebruik tot op een bepaalde mate gedoogd wordt en de laagste vervolgprioriteit heeft. Inbreuken op de wetgeving zullen dus zelden bestraft worden.

Dit gedogen kent wel zijn grenzen, en er zijn specifieke regels die nageleefd moeten worden om uit de problemen te blijven.

Welke regels zijn van toepassing?

Regels voor  minderjarigen 

Voor minderjarigen is de regelgeving streng en duidelijk. Het bezit van cannabis of andere illegale drugs is in alle omstandigheden verboden. Dit betekent dat een minderjarige zelfs geen beperkte hoeveelheid cannabis op zak mag hebben voor eigen gebruik.

Wordt een minderjarige betrapt op het bezit of gebruik van cannabis of andere illegale drugs, dan zullen deze onmiddellijk in beslag worden genomen. De politie zal een proces-verbaal opstellen, en de ouders van de minderjarige worden op de hoogte gebracht van de gepleegde feiten. 

Vervolgens zal het parket van de procureur des Konings de zaak bekijken en beslissen of deze wordt doorverwezen naar de jeugdrechtbank, die zal oordelen over de gevolgen voor de minderjarige.

Regels voor  meerderjarigen 

Ook voor meerderjarigen is het bezit van cannabis of andere illegale drugs verboden. Echter, bij het bezit van cannabis voor eigen gebruik is er sprake van decriminalisatie.

Artikel 11 van de Drugswet van 2003 stelt dat:

In geval van de vaststelling van het bezit door een meerderjarige van een gebruikershoeveelheid van cannabis dat niet vergezeld gaat met openbare overlast of met problematisch gebruik, slechts tot registratie door de politie wordt overgegaan.

Bijgevolg wordt het bezit van maximaal drie gram cannabis of de teelt van één vrouwelijke cannabisplant niet vervolgd en zal de politie slechts een vereenvoudigd proces-verbaal opstellen en de illegale middelen in beslag nemen, tenzij het gaat om problematisch gebruik of een dreiging vormt voor de openbare veiligheid en gezondheid.

Bij overtreding kan de procureur des Konings verschillende maatregelen treffen. Deze kunnen variëren van een waarschuwing met minnelijke schikking tot strafrechtelijke vervolging voor de correctionele rechtbank, afhankelijk van de ernst van de zaak en de individuele omstandigheden.