Waarom en hoe moet u zich burgerlijke partij stellen?

Bent u slachtoffer van een misdrijf en heeft u een klacht ingediend tegen de mogelijke dader(s)? Wilt u het onderzoek naar het misdrijf op de voet volgen, een vergoeding krijgen voor de geleden schade en daarbij een actieve rol spelen? Dan is het belangrijk om u burgerlijke partij te stellen.

In dit artikel leggen we uit waarom dit cruciaal is, welke rechten u verkrijgt, en hoe u zich burgerlijke partij kunt stellen.

Waarom zich burgerlijke partij stellen?

Door u burgerlijke partij te stellen, krijgt u niet alleen de mogelijkheid om het onderzoek naar het misdrijf nauwgezet te volgen, maar ook om actief deel te nemen aan de procedure.

Dit biedt diverse voordelen en rechten:

• U wordt per brief op de hoogte gehouden van de voortgang van de procedure, inclusief seponeringen, ondernomen stappen, onderzoeksresultaten en vaststellingen.
• U heeft het recht om het dossier in te zien, een kopie te vragen en belangrijke documenten toe te voegen. Dit stelt u in staat om uw eigen bewijsstukken en verklaringen aan het dossier toe te voegen.
• U kunt aanvullend onderzoek aanvragen wanneer u zelf nieuwe elementen ontdekt.
• U wordt gehoord door de onderzoeksrechter en mag belangrijke zittingen omtrent uw dossier bijwonen. 
• Tijdens de zitting mag u het woord nemen en uw versie van de feiten aan de rechter vertellen. 
• U kunt een schadevergoeding vragen om de door u geleden schade te compenseren. Dit kan zowel materiële als immateriële schade omvatten, zoals medische kosten en emotioneel leed.

Bovendien wordt er in veel gevallen een gerechtelijk onderzoek opgestart wanneer u zich burgerlijke partij stelt, wat de kans op een grondig en objectief onderzoek vergroot.

Hoe stelt u zich burgerlijke partij?

Om u burgerlijke partij te stellen, moet u een officiële verklaring afleggen waarin u aangeeft dat u deze status wenst te verkrijgen. Dit kan vanaf het moment dat u aangifte doet bij de politie tot aan de sluiting van de debatten (tot vlak voor de beslissing van de rechter).

Het moment waarop u zich burgerlijke partij stelt, kan echter invloed hebben op uw rechten, bijkomende vereisten en eventuele kosten.

Wie kan u helpen?

• Contacteer een advocaat: Een advocaat kan u begeleiden in het proces van burgerlijke partijstelling en zorgen dat uw rechten worden gewaarborgd.
• Dienst slachtofferonthaal: U kunt ook hulp vragen aan de dienst slachtofferonthaal voor ondersteuning en advies. Deze dienst biedt emotionele ondersteuning en praktische hulp.

Wat gebeurt er als u zich niet burgerlijke partij stelt?

Als u zich geen burgerlijke partij stelt, wordt u gezien als klager. Dit betekent dat u geen bijkomende informatie over het onderzoek ontvangt en alleen geïnformeerd wordt over de datum, het uur en de locatie van de vervolging voor de rechtbank.

U heeft dan geen directe invloed op het verloop van het onderzoek of de procedure en kan geen schadevergoeding vragen.

Betreft uw procedure een strafprocedure, dan kan u, indien u zich geen burgerlijke partij stelde, later alsnog een burgerlijke vordering instellen om een schadevergoeding te bekomen.

Wilt u minder betrokkenheid bij het onderzoek, dan kunt u ervoor kiezen om u benadeelde persoon te stellen of uw automatische hoedanigheid van klager te behouden. Als benadeelde persoon heeft u beperkte rechten in vergelijking met een burgerlijke partij, maar behoudt u toch enige betrokkenheid bij het proces.