Aansprakelijkheid bij schade veroorzaakt door (huis)dieren

Dieren kunnen soms onvoorspelbaar reageren, met schade aan mensen of eigendommen tot gevolg. Denk bijvoorbeeld aan een hond die in paniek raakt en iemand bijt, of een paard dat door een onverwachte situatie schade aanricht aan een voertuig. 

Wie draait in zulke gevallen op voor de kosten? Is het altijd de eigenaar van het dier, of kan de verantwoordelijkheid ook elders liggen?

Wat zegt de wet?

Volgens artikel 6.17 is de bewaarder van een dier foutloos aansprakelijk voor de schade die door dat dier wordt veroorzaakt.

De wet definieert de bewaarder als degene die de macht van leiding en controle over het dier uitoefent. In de meeste gevallen is dit de eigenaar, tenzij deze kan aantonen dat het dier op het moment van het incident onder de bewaring van een ander stond.

Dit betekent dat zowel de eigenaar als een tijdelijke bewaarder aansprakelijk kan zijn voor schade, ongeacht of het dier onder toezicht stond, verdwaald was of ontsnapt was.

Wanneer is de eigenaar of bewaarder niet aansprakelijk?

De eigenaar of bewaarder van een dier is niet aansprakelijk als de schade werd veroorzaakt door het toedoen van het slachtoffer.

Als het slachtoffer het dier opzettelijk provoceert of een situatie creëert waarin de bewaarder de schade niet kon voorkomen, kan de aansprakelijkheid van de eigenaar vervallen.

Voorbeeld:

U begeleidt uw paard over een openbare weg. Een groep jongeren begint bewust te toeteren en lawaai te maken om het paard op te jagen. Door de paniek loopt uw paard tegen een geparkeerde wagen en veroorzaakt schade. In dit geval ligt de fout grotendeels bij de jongeren die het paard opzettelijk hebben uitgelokt.

Gedeelde aansprakelijkheid

Als zowel het slachtoffer als de bewaarder van het dier een fout hebben gemaakt, is er sprake van gedeelde aansprakelijkheid. Dit betekent dat de schade wordt verdeeld over beide partijen, afhankelijk van de mate waarin ieder bijdroeg aan het incident.

Belangrijke aandachtspunten

Bekwaamheid van de bewaarder

De eigenaar van een dier blijft verantwoordelijk als hij het dier in bewaring geeft aan iemand die niet bekwaam is om het dier onder controle te houden. Als een schadegeval ontstaat door de ongeschiktheid van de tijdelijke bewaarder, ligt de aansprakelijkheid alsnog bij de eigenaar.

Schadevergoeding

De schadevergoeding wordt doorgaans volledig ten laste gelegd van de eigenaar of bewaarder van het dier, tenzij kan worden aangetoond dat het slachtoffer zelf een fout heeft gemaakt of dat er sprake is van gedeelde aansprakelijkheid.