De aansprakelijkheid van geesteszieke personen

Een persoon die psychologische problemen heeft of lijdt aan een geestesstoornis is niet altijd aansprakelijk voor de gevolgen van zijn/haar daden.

Personen zijn niet of slechts gedeeltelijk aansprakelijk wanneer zij op het moment van de feiten leden aan een geestesstoornis die hun oordeelsvermogen en de controle over hun daden onmogelijk maakte. Dit betekent dat de personen op het moment van het uitvoeren van hun daden zich niet bewust waren van wat ze deden omwille van een reeds bestaande toestand (vb. personen met een beperking) of een toestand die ontstond op het moment van de feiten (vb. onweerstaanbare drang).

Wat zijn de gevolgen?

Dat personen niet aansprakelijk zijn voor hun daden, betekent niet dat zij de daden niet uitvoerden, maar wel dat ze geen verantwoordelijkheid dragen voor de gepleegde (strafrechtelijke) daden. De personen worden buiten vervolging gesteld, maar kunnen wel veroordeeld worden tot het betalen van een vergoeding aan het slachtoffer (een schadevergoeding) voor de geleden schade.

De wet schrijft voor dat personen met een geestesstoornis of psychologische problemen, ondanks het feit dat ze niet aansprakelijk zijn, alsnog veroordeeld kunnen worden tot het betalen van een (deel van de) schadevergoeding die het slachtoffer bekomt. De rechter dient te oordelen over de waarde van die vergoeding.

Komt de familiale verzekering tussen?

In de meeste gevallen zal de familiale verzekering niet tussenkomen wanneer de schade opzettelijk werd veroorzaakt.

De wet maakt hierop één uitzondering: de vergoeding die ontstaat door toedoen van een persoon met een geestesstoornis wordt WEL opgenomen in de familiale verzekering.

Of een persoon op het moment van de feiten in een geesteszieke toestand verkeerde, is afhankelijk van het oordeel van de rechter.