Bent u wettelijk verplicht om een misdrijf te melden bij de politie?

U bent getuige van een misdrijf. Wat doet u? Kijkt u de andere kant op, of onderneemt u actie en maakt u een melding bij de politie?

In dit artikel leest u wat de wet zegt over meldplicht, in welke gevallen u verplicht bent aangifte te doen en waarom het altijd verstandig is om strafbare feiten bij de politie te melden, desnoods anoniem.

Wanneer bent u verplicht om een misdrijf te melden?

Volgens artikel 30 van het Wetboek van Strafvordering bent u als burger wettelijk verplicht een misdrijf te melden wanneer u rechtstreeks getuige bent van een ernstig strafbaar feit dat een gevaar vormt voor personen, eigendommen of de openbare veiligheid. 

Voorbeelden van situaties waarin u verplicht bent melding te maken:

• Een gewelddadige overval
• Brandstichting
• Het dreigen met een aanslag of het plaatsen van een explosief

Wanneer u in deze gevallen nalaat een melding te doen, kan dit onder bepaalde omstandigheden juridische gevolgen voor u hebben, zoals vervolging voor nalatigheid of schuldig verzuim.

Wanneer bent u niet verplicht om een misdrijf te melden?

U bent niet wettelijk verplicht om een misdrijf te melden wanneer:

• Het strafbare feit niet direct de veiligheid van personen, goederen of de openbare orde in gevaar brengt.
• U geen directe getuige bent, maar slechts kennis neemt van een misdrijf als derde.

Enkele voorbeelden:

• U ziet op straat hoe iemand drugs verkoopt aan een ander.
• U hoort van een kennis dat deze onder invloed een ruit heeft ingegooid bij een buurman.

Hoewel u in deze gevallen niet juridisch verplicht bent om een melding te maken, wordt het wel aangemoedigd, omdat het de politie kan helpen in hun onderzoek.

Let op: medeplichtigheid is strafbaar!

Hoewel u niet altijd verplicht bent een misdrijf te melden, is het actief helpen van een dader wél strafbaar. Dit omvat handelingen zoals het verbergen van bewijsmateriaal, het bieden van onderdak aan een dader of het achterhouden van cruciale informatie. Dergelijke acties kunnen leiden tot strafrechtelijke vervolging.

Een belangrijk onderscheid moet worden gemaakt tussen getuige zijn en medeplichtigheid. Als u niet alleen toekijkt, maar ook bewust helpt bij een misdrijf – door bijvoorbeeld bewijsmateriaal te vernietigen of een dader te helpen vluchten – bent u medeplichtig en strafbaar.

Ons advies: altijd melden, desnoods anoniem

Ook als u niet verplicht bent om een misdrijf te melden, is het vaak toch verstandig om dit te doen.

De politie kan hiermee hun werk beter uitvoeren en de openbare veiligheid waarborgen. Bovendien draagt u bij aan een veiliger samenleving.

Als u zich zorgen maakt over uw veiligheid, kunt u een melding anoniem maken. Dit zorgt ervoor dat uw identiteit niet bekend wordt, terwijl u toch helpt bij het bestrijden van criminaliteit.