Welke soorten arrestatie zijn er?

Wanneer een persoon wordt gearresteerd, kan dit gebeuren op basis van een administratieve aanhouding of een gerechtelijke aanhouding. De aard en duur van de aanhouding zijn afhankelijk van de omstandigheden en de aard van het vermeende risico of delict.

Hieronder wordt uitgelegd wat beide soorten aanhoudingen inhouden, welke procedures worden gevolgd, en wat de rechten en plichten zijn van de aangehouden persoon.

Twee vormen van aanhouding

Wanneer een persoon wordt gearresteerd, kan dit op basis van twee juridische gronden:

• Een administratieve aanhouding
• Een gerechtelijke aanhouding

De aard en duur van de aanhouding zijn afhankelijk van de omstandigheden en het vermeende risico of misdrijf.

Hieronder wordt uitgelegd wat beide vormen van aanhouding inhouden, welke procedures worden gevolgd en wat de rechten en plichten zijn van de aangehouden persoon.

 1.  Administratieve aanhouding

Een administratieve aanhouding, ook wel bestuurlijke aanhouding genoemd, is een preventieve maatregel die de politie kan toepassen om de openbare orde en veiligheid te waarborgen.

Kenmerken van een administratieve aanhouding:

• De politie kan zelfstandig beslissen om iemand administratief aan te houden, zonder tussenkomst van de procureur des Konings of een onderzoeksrechter.
• De aanhouding vindt plaats wanneer een persoon een mogelijk gevaar vormt voor de openbare orde, zelfs zonder dat er een concreet misdrijf is gepleegd. Bijvoorbeeld: iemand die gewapend en gemaskerd rondloopt tijdens een betoging.
• De maximale duur van een administratieve aanhouding is 12 uur. In uitzonderlijke gevallen kan dit worden verlengd tot maximaal 24 uur, bijvoorbeeld als later blijkt dat de persoon toch verdacht wordt van een strafbaar feit.
• Deze vorm van aanhouding is puur tijdelijk en betekent niet dat de aangehouden persoon schuldig is aan een misdrijf.

 2.  Gerechtelijke aanhouding

Een gerechtelijke aanhouding wordt toegepast wanneer er een vermoeden is dat een persoon een strafbaar feit heeft gepleegd. Deze maatregel dient om het strafrechtelijk onderzoek te ondersteunen.

Wanneer vindt een gerechtelijke aanhouding plaats?

Een gerechtelijke aanhouding kan op drie manieren worden uitgevoerd:

• Op heterdaad: Wanneer iemand op heterdaad wordt betrapt tijdens het plegen van een misdrijf, mag de politie de persoon zonder voorafgaande toestemming van de procureur des Konings aanhouden. Deze aanhouding moet onmiddellijk worden gemeld aan de procureur en mag maximaal 24 uur duren.
• Op bevel van de procureur des Konings: Wanneer er voldoende aanwijzingen van schuld zijn, kan de procureur een aanhouding bevelen. Ook deze aanhouding mag maximaal 24 uur duren.
• Op bevel van de onderzoeksrechter: Als de onderzoeksrechter oordeelt dat er voldoende bewijsmateriaal is, kan hij een bevel tot medebrenging of een aanhoudingsbevel uitvaardigen.

Soorten bevelen bij gerechtelijke aanhouding:

Bevel tot medebrenging

Dit wordt door de onderzoeksrechter uitgevaardigd wanneer een verdachte duidelijke aanwijzingen van schuld vertoont of wanneer een getuige niet verschijnt.

De maximale aanhoudingstermijn is 24 uur, met een mogelijke verlenging van nog eens 24 uur.

Aanhoudingsbevel

Bij ernstige verdenking en voldoende bewijsmateriaal kan de onderzoeksrechter een verdachte in voorlopige hechtenis plaatsen. Dit wordt toegepast bij misdrijven die kunnen leiden tot een gevangenisstraf van minstens één jaar en waarbij de verdachte een risico vormt voor de openbare orde.

De initiële aanhoudingstermijn is maximaal 5 dagen, waarna de raadkamer de termijn telkens met een maand kan verlengen.

 Belangrijk  om te weten is dat in bepaalde gevallen de aanhoudingstermijn kan worden verlengd, zeker wanneer er overtuigende aanwijzingen zijn van strafbaar gedrag of wanneer de verdachte een risico vormt voor de veiligheid en openbare orde.