U wordt gediscrimineerd op basis van uw afkomst, geloof, leeftijd ... kan dit nog?

‘Alle menselijke wezens worden vrij en gelijk in waardigheid en in rechten geboren. 
Zij zijn begaafd met rede en geweten en moeten elkaar bejegenen in een geest van broederlijkheid.’
(Universele Verklaring van de Rechten van de Mens)

21 maart 2022 is internationale dag tegen racisme en discriminatie.

Discriminatie kan ontstaan op basis van verschillende gronden waaronder ras, geloof, levensbeschouwing, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid en is in de meeste landen verboden.

Onder discriminatie valt zowel directe discriminatie (vb. iemand afwijzen op een sollicitatie omwille van diens afkomst) als indirecte discriminatie (vb. iemand die de Nederlandse taal niet beheerst kan niet solliciteren voor een job waar deze taal een vereiste is) zo ook de opdracht tot discrimineren en intimideren.

Racisme en discriminatie vormen een wereldwijd probleem, daarom is het belangrijk dat dit probleem aangepakt wordt op nationaal niveau, maar zeker ook op Europees en internationaal niveau. Zo zijn er in de loop der jaren op alle niveaus verschillende instanties en wetten ontstaan tegen racisme en discriminatie.

Op internationaal vlak is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) een belangrijke bron van wetgeving. Op Europees niveau is het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM) de belangrijkste bron van wetgeving. De Europese Commissie tegen Racisme en Onverdraagzaamheid (ECRI) en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beoordelen mensenrechtensituaties binnen Europa.

Ook op nationaal niveau gaat er veel aandacht uit naar deze kwestie. Discriminatie is in België bij wet verboden en mogelijks strafbaar. De rechter kan een discriminerende persoon veroordelen tot het vergoeden van het slachtoffer voor de geleden schade.

De drie belangrijkste Belgische wetten tegen racisme en discriminatie zijn:

I. De antiracismewet

II. De wet op de gelijkheid van vrouwen en mannen

III. De antidiscriminatiewet

INTERNATIONAAL

Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM):

De UVRM is een internationale verklaring die door de Verenigde Naties (VN) is aangenomen als besluit. Deze verklaring is sinds 1948 de basis voor de verdediging van mensenrechten binnen Europa, Amerika, Afrika en andere landen waar de VN aanwezig zijn.

Binnen de UVRM bevindt zich één belangrijk artikel dat een verbod oplegt tegen racisme en discriminatie:

artikel 2. Art. 2 UVRM bespreekt het recht van éénieder persoon, ongeacht geslacht, ras, geloof of enige andere vorm van discriminatie, op aanspraak van alle rechten en vrijheden die binnen de verklaring besproken worden.

Het recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van eigen persoon (Art. 3 UVRM) is één van de rechten van u en mij.

EUROPEES

Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM):

Het EVRM is een verdrag opgemaakt door de Raad van Europa waarin de fundamentele rechten van eenieder wonend of aanwezig in de lidstaten beschermd worden.

Artikel 14 EVRM verbiedt uitdrukkelijk u of mij te discrimineren op welke grond dan ook.

De Europese Commissie tegen Racisme en Onverdraagzaamheid (ECRI):

De ECRI is een instelling van de Raad van Europa die instaat voor de controle op vlak van de mensenrechtensituatie in diens lidstaten.

De Commissie onderzoekt en behandelt alle kwesties die te maken hebben met racisme, discriminatie, vreemdelingenhaat en onverdraagzaamheid in Europa.

Het Europees Hof voor Rechten van Mens (EHRM):

Het EHRM is een Europese rechtbank waar burgers/inwoners, groepen, organisaties en landen een klacht kunnen indienen tegen een lidstaat indien zij menen dat deze lidstaat de fundamentele rechten schenden, op welke wijze ook.

NATIONAAL

De Antiracismewet

De Antiracismewet van 30 juli 1981 is een wet die een absoluut verbod bepaalt tegen discriminatie op basis van afkomst en ras. (Art. 12 antiracismewet)

De Antidiscriminatiewet

De Antidiscriminatiewet van 10 mei 2007 is een wet die een absoluut verbod oplegt tegen discriminatie op basis van ras, geloof, geslacht of éénder welke bron van ongelijke behandeling. (Art. 14 antidiscriminatiewet)

De wet op de gelijkheid van vrouwen en mannen

In België is het discrimineren tussen mannen en vrouwen op elk vlak verboden én strafbaar. De wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen van 10 mei 2007 bepaalt de verplichting voor elke inwoner van het Belgisch grondgebied om mannen en vrouwen als gelijken te behandelen. Krachtens artikel 19 van deze wet is elke vorm van discriminatie verboden en strafbaar en dit geldt zowel voor discrimineren, opdracht geven tot discrimineren, intimideren en seksueel intimideren.

Meer informatie over de rechten van de vrouw kan u vinden in ons artikel over internationale vrouwendag.

Welke instellingen helpen u wanneer u gediscrimineerd wordt?

Wanneer u als persoon ondervindt dat u slachtoffer bent van discriminatie of racisme kan u terecht bij Unia.

Unia is een interfederaal gelijkekansencentrum waar u terecht kan voor informatie over de bestrij-ding van discriminatie. Buiten het geven van informatie onderzoekt Unia klachten van discriminatie en stelt het centrum zich eventueel mee partij bij rechtszaken omtrent deze kwestie. De website van Unia voorziet ook een meldpunt om waar u discriminerende ervaringen kan melden.

Om Unia te informeren kan u hen contacteren via mail, bellen naar het gratis nummer 0800 12 800 of een afspraak maken bij een van de lokale contactpunten.

Meer informatie over Unia vindt u hier.

Wordt u gediscrimineerd? Onderneem dan actie!

‘And as we walk, we must make the pledge that we shall always march ahead.’ (M.L. KING ‘I had a Dream’)